Patriota.pl

V. Próby odbudowy państw chrześcijańskich

Wieści o tych wydarzeniach spowodowały wielkie przerażenie w świecie chrześcijańskim. Papiez Grzegorz VIII dążył do położenia kresu wszelkim swadom wśród chrześcijańskich władców, a jego zabiegi dały pewne rezultaty. 21 I 1188 r. król Francji Filip August i król Anglii Henryk II Plantagenet pogodzili się i złożyli śluby uczestnictwa w wyprawie, zaś 27 III na sejmie Rzeszy w Moguncji, chrześcijańskiej sprawy w Palestynie ślubował bronić cesarz Fryderyk II Barbarossa oraz wielka liczba niemieckich rycerzy. Z kolei we Włoszech, Piza zawarła pokój z Genuą, Republika Wenecka z Królestwem Węgier, a władca Królestwa Sycylii, Wilhelm pogodził się z cesarzem bizantyjskim. Entuzjazm dla krucjat ponownie osiągnął wysoki poziom, jednak tym razem nie był to spontaniczny ruch jak przed pierwszą wyprawą do Ziemi Świętej. Decydującą rolę w organizacji drugiej wyprawy krzyżowej odegrała zarówno dyplomacja, jak i wzajemne układy pomiędzy chrześcijańskimi władcami. Fryderyk II Barbarossa rozpoczął rokowania z cesarzem bizantyńskim Izaakiem II Angelosem oraz z Sułtanem Ikonium, a nawet z samym Saladynem. Pierwszy bowiem raz od wielu lat, wszystkie muzułmańskie siły były zjednoczone pod jednym dowództwem. Gdy papież Klemens III ogłosił świętą wojnę, Saladyn zorganizował przeciw chrześcijanom coś w rodzaju kontrkrucjaty.

Fryderyk II Barbarossa pierwszy był gotowy do wyprawy. Z wielką armią liczącą według niektórych kronikarzy 100 tys. ludzi, 11 V 1189 r. opuścił Ratyzbonę. po przejściu Węgier cesarz zdobył bałkańskie przełęcze i próbował odeprzeć wrogie ruchy wojsk Izaaka Angelosa atakując w kierunku Konstantynopola. Ostatecznie, po splądrowaniu Adrianopola, Izaak Angelos ustąpił i w dniach 21-30 III 1190 r. Niemcy szczęśliwie przekroczyli Cieśninę Gallipoli.

Jak zwykle, najcięższy był marsz poprzez Azję Mniejszą. Chcąc uzupełnić zapasy, chrześcijańska armia zdobyła szturmem Ikonium. Niestety, po przybyciu w okolicę gór Taurus, podczas przeprawy przez rzekę Selef (Kalykadnos) Fryderyk utonął. W efekcie tego wypadku wielu niemieckich książąt wróciło do Europy; inni, pod wodzą syna cesarza, Fryderyka ze Szwabii dotarli do Antiochii, a stamtąd udali się do Akki (Saint-Jean d’Acre). W pobliżu tego miasta zebrały się wszystkie uczestniczące w krucjacie wojska chrześcijańskie, a w czerwcu 1189 r., pojawił się tam z resztą chrześcijańskiej armii, król Jerozolimski Guy de Lusignan, który został już wypuszczony z niewoli. We wrześniu tego samego roku, przybyła tam, dowodzona przez abpa Canterbury, flota angielska i dowodzona przez Jacquesa d’Avesnes flota flamandzka oraz flota skandynawska. Oblężenie miasta trwało dwa lata; wiosną każdego roku z Zachodu przybywały posiłki, i na zewnątrz murów Akki wyrosło prawdziwe chrześcijańskie miasto. Niestety każdej zimy szeregi krzyżowców były dziesiątkowane przez choroby, spowodowane surowością pory deszczowej i brakiem żywności. Ponadto z odsieczą miastu przybył Saladyn, z którym obrońcy komunikowali się za pomocą gołębi pocztowych.

Po dwóch latach oblężenia, na scenie pojawili się król Francji Filip August i król Anglii Ryszard Lwie Serce. Ich przybycie pod Akkę doprowadziło 13 VII 1191 r. do kapitulacji miasta. Wkrótce jednak wybuchła kłótnia pomiędzy francuskim a angielskim królem, wskutek czego Filip August 28 VII opuścił Palestynę. Od tej pory przywódcą krucjaty został Ryszard. Aby ukarać Saladyna z powodu niewywiązania się z warunków traktatu w wyznaczonym czasie, kazał zgładzić muzułmańskich zakładników. Nie powiodła się tez inicjatywa zaatakowania Jerozolimy, ponieważ Saladyn, zwodząc chrześcijan poprzez przeciąganie negocjacji, sprowadził z Egiptu duże siły, uniemożliwiając ten zamiar. Ryszard powetował to sobie równie efektownymi co bezużytecznymi wyczynami, które uczyniły jego imię sławne wśród muzułmanów. Przed swoim wyjazdem do Europy sprzedał Cypr Guy de Lusignan’owi, który zrzekł się Królestwa Jerozolimy na rzecz Konrada Montferrat (1192). Po wyprawie podjętej w obronie atakowanej przez Saladyna Jaffy, Ryszard zawarł rozejm i 9 X 1192 wypłynął do Europy.

Miejsce po Ryszardzie postanowił zająć syn Barbarossy, cesarz Henryk VI, który jako najważniejszy kierunek swojej polityki obrał obronę chrześcijańskich posiadłości na Wschodzie. Było to o tyle łatwiejsze, że Kapetyngowie i Plantageneci, niepomni obowiązku obrony chrześcijaństwa przed ekspansją muzułmanów, ugrzęźli w terytorialnych sporach. Koronowany 25 XII 1194 r. na króla Sycylii, 31 V 1195 r. w Bari Henryk wziął krzyż, i rozpoczął przygotowania do wyprawy, której celem miało być odzyskanie Jerozolimy i odebranie Konstantynopola uzurpatorowi Aleksemu III; we IX 1197 r. niemieccy krzyżowcy wyruszyli na Wschód.

Po szczęśliwym wylądowaniu koło Akki krzyżowcy pomaszerowali na Jerozolimę, jednak od XI 1197 r. do II 1198 r., utknęli pod małym miastem Tibnin. W szczytowym okresie oblężenia, dotarła do nich wiadomość, że Henryk VI zmarł 28 IX w Messynie, gdzie zebrał flotę, która miała go przewieźć do Konstantynopola. Niemcy podpisali rozejm z muzułmanami, a ich przyszłe wpływy w Palestynie zostały zabezpieczone poprzez utworzenie zakonu Najświętszej Panny Marii. Jego geneza sięga roku 1143, kiedy niemiecki pielgrzym założył szpital dla swoich rodaków. Powstały w 1191 r. zakon, ulokował się w Akce, gdzie pełnił posługę, a w 1198 r. został zorganizowany na wzór Joannitów, zaś jego reguła została zatwierdzona przez Innocentego III w 1199 r.